Aglomeracja miejska (z łac. agglomeratio „nagromadzenie”) – jednostka morfologiczna tworząca spójny zespół wzajemnie powiązanych jednostek osadniczych, powstały w wyniku koncentracji zabudowy i zagospodarowania[1].
Aglomeracje są zwykle tworzone przez jednostki osadnicze odrębnych jednostek administracyjnych.
W urbanistyce jest to obszar o intensywnej zabudowie, charakteryzujący się również dużym zagęszczeniem ludności przebywającej na danym terenie okresowo (np. w ciągu dnia) lub stale. Aglomeracje charakteryzują się dużym przepływem osób i towarów oraz znaczną wymianą usług. W brzmieniu bardziej potocznym aglomeracja jest skupiskiem sąsiadujących ze sobą miast i wsi, które stanowią wspólny organizm, poprzez zintegrowanie lub uzupełnianie się rozmaitych form infrastruktury tych miejscowości oraz wzajemne wykorzystywanie potencjałów, którymi te miejscowości dysponują.[potrzebny przypis]
W gospodarce ściekowej aglomeracja to obszar, gdzie działalność ludzka jest wystarczająco skoncentrowana, aby ścieki komunalne były zbierane i przekazywane do jednego punktu (oczyszczalni)[2]. Może być to mniejszy obszar niż w typowym rozumieniu pojęcia aglomeracja.
Rozwój przestrzenny i demograficzny aglomeracji nie jest warunkiem wystarczającym do przekształcenia jej w obszar metropolitalny. Podstawową cechą aglomeracji jest powiązanie obszarów zurbanizowanych, a obszaru metropolitalnego jest integracja funkcjonalna i zewnętrzne funkcje metropolitalne[3].